ŁAKOMIEC

W galerii prezentowane są fotografie maszyny offsetowej własnej konstrukcji z serii „Łakomiec”, generacji drugiej i trzeciej. Nazwa maszyny wzięła się stąd, że w początkowym etapie rozwoju konstrukcji z uwagi na niedopracowany układ farbowy, maszyna pochłaniała ogromne ilości deficytowej farby offsetowej, co prowadziło dodatkowo do sporych zabrudzeń drukowanych powierzchni (przykładem może być wydanie numeru 2–3/1982 „Myśli Nieinternowanych”.

„Łakomiec-2” był adaptacją dokonaną przez WMN (zmiany w granicach 80%) maszyny skonstruowanej przez zespół Wiesława Wazla (KOS) w 1982 r.

Do prac projektowych i konstrukcyjnych włączyła się Sekcja Techniczna „Wydawnictwa Myśli Nieinternowanej”, pracująca w tym czasie nad własną, niezależną konstrukcją. Połączenie wysiłków, a właściwie przejęcie całości prac przez WMN zaowocowało w krótkim czasie istotnymi zmianami w konstrukcji maszyny (m.in. dorobienie kałamarza do układu farbowego oraz uzyskanie wysokiej jakości wykonania bębnów, bloków, osadzenia łożysk etc. – widać na fotografiach „Łakomca-3:).

Do zespołu projektowo-konstrukcyjnego WMN należeli: Adam Wątor, Andrzej Duda-Dziewierz, Władysław Krzek-Lubowiecki, Andrzej Dzięga, Wiesław Wazl, Tomasz Gugała i kluczowa jego postać – Leszek Książek.

Podzespoły do maszyn wykonywane były w kilku zakładach krakowskich, m.in. w Telpodzie, Armaturze, Hucie im. Lenina.

Zdecydowany rozwój sekcji technicznej WMN nastąpił po zawarciu porozumienia z Wydziałem Metalurgii Akademii Górniczo-Hutniczej w sprawie druku „Dnia” – pisma „Solidarności” AGH. W zamian za druk offsetowy „Dnia” na terenie AGH na obrabiarkach numerycznych wykonywane były niezmiernie precyzyjnie m.in. bloki i bębny do maszyn. Dzięki współpracy ze Stanisławem Nowakiem (WM AGH) został rozwiązany również problem pozyskania rur grubościennych dla wykonania serii bębnów do kolejnych generacji „Łakomców”. Zostały one przywiezione z Huty Batory przez Tomasza Gugałę i Stanisława Nowaka – na zamówienie AGH. Powstała wówczas cała seria maszyn kolejnych generacji, które stały się jedną z istotnych platform współpracy z „Solidarnością Walczącą” we Wrocławiu, która w zamian za przekazanie planów konstrukcyjnych i dostarczanie podzespołów do montażu maszyn offsetowych dostarczała Sekcji Specjalnej „Wydawnictwa Myśli Nieinternowanej” aparaty do nasłuchu pasm nadawania Służby Bezpieczeństwa.

Prezentowane w galerii fotografie przedstawiają:

– „Łakomca-2”, wywiezionego przez Tomasza Gugałę i Władysława Krzeka-Lubowieckiego na dwa dni przed wkroczeniem SB do drukarni w Wieliczce. Konkretnie ten egzemplarz (przechowywany przez Halinę Danilczyk) trafił do zbiorów Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego przy ul. Syrokomli 21, w Krakowie.

– „Łakomca-3”, skonfiskowanego przez Służbę Bezpieczeństwa w dniu 16 maja 1986 r. w Wieliczce, przy ul. Boguckiej 12.

opr. Tomasz Gugała