Nagranie 111a/2023

W nagraniu wzięli udział Ewa i Stanisław Pietruszkowie działacze Solidarności Rolników Indywidualnych, współpracownicy Ogólnopolskiego Komitetu Obrony Rolników, związani z Porozumieniem Prasowym Solidarności Zwycięży, członkowie Solidarności Walczącej.

Pietruszka Ewa   (9 stycznia 1953 r.). W latach 1980–1981 działaczka Solidarności Rolników Indywidualnych szczebla wiejskiego. Po ogłoszeniu stanu wojennego dom Ewy i Stanisława Pietruszków w Gruszowie był ważnym punktem kontaktowym dla działaczy Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników, Porozumienia Prasowego „Solidarność Zwycięży” oraz „Solidarności Walczącej”. Od 1982 podjęła współpracę z Ogólnopolskim Komitetem Oporu Rolników. Została członkiem „Solidarności Walczącej” (Oddział Krakowski, zaprzysiężenie w 1985 r.). Związała się z Porozumieniem Prasowym „Solidarność Zwycięży”. Kolportowała podziemną prasę, zbierała papier i składki na potrzeby drukarni-bunkrze „Wilno” im. generała Okulickiego – „Niedźwiadka” w Zagórzanach. Kilkakrotnie udostępniała swój dom dla awaryjnego drukowania gazet i ulotek. Na początku stanu wojennego SB przeprowadza rewizję w jej domu. Brała aktywny udział w patriotycznych uroczystościach z okazji 3 maja, 15 sierpnia, 11 listopada i innych w Gruszowskim kościele. Parokrotnie dom Pietruszków był miejscem spotkań „Solidarności Walczącej”, „Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników”, Porozumienia Prasowego „Solidarność Zwycięży” z Bochni, Tarnowa, Krakowa i Wrocławia. W jej domu przebywał poszukiwany listem gończym lider Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników, Józef Teliga. Pomagała mężowi w koordynacji działań OKOR-u w okolicach gmin Łapanów i Raciechowice.

Odznaczona: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,    Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem Solidarności Walczącej, Medalem 100-Lecia Odzyskania Niepodległości.

Pietruszka Stanisław (6 czerwca 1948 r.). Do „Solidarności”  wstąpił we wrześniu 1980 r. w Krakowskim Ośrodku Postępu Rolniczego w Karniowicach. Równolegle zapisał się do „Solidarności” Rolników Indywidualnych. Był członkiem Zarządu Wiejskiego w Gruszowie oraz członkiem Zarządu Gminnego w Raciechowicach. Na początku stanu wojennego był kilka razy zatrzymywany, przesłuchiwany i zastra-szany przez tzw. Zarząd Komisaryczny, Milicję i Służbę Bezpieczeństwa. Ponadto w domu Ewy i Stanisława Pietruszków kilkakrotnie przeprowadzano rewizję. Przed każdymi „wyborami” do władz PRL–u inwigilowała go i szykanowała Służba Bezpieczeństwa.

Po ogłoszeniu stanu wojennego wraz podjął się organizowania żywności dla internowanych i ich rodzin. Zbierał też składki pieniężne i przekazywał je na potrzeby podziemnej „Solidarności”. Uczestniczył w spotkaniach konspiracyjnych w Krakowie-Mogile u Ojców Cystersów (w katakumbach), gdzie pod pretekstem „dni skupienia rolników” ustalano strategię walki konspiracyjnej w swoich rejonach. W spotkaniach tych, organizowanych kilka razy w roku (do 1989) brało udział zazwyczaj 8–12 osób. Z inicjatywy proboszcza w Gruszowie, ks. Kazimierza Puchały współorganizował również zbiórkę żywności, którą następnie przekazywano do Krakowskiej Kurii Biskupiej gdzie działał Komitet Pomocy Więźniom Politycznym. Na początku stanu wojennego rozpoczął współpracę z Porozumieniem Prasowym „Solidarność Zwycięży”. Dostarczał materiały redakcji i drukarzom prasę podziemnej, takich jak: "Kurierek B", „Solidarność Rolników”, „Solidarność Zwycięży” i „Solidarność Walcząca”. Przechowywał i kolportował bibułę, współorganizował spotkania patriotyczne. Gromadził papier do celów drukarskich dla drukarni „Wilno” im. gen. Okulickiego – „Niedźwiadka” w Zagórzanach. W jego domu odbywały się spotkania członków „Solidarności Walczącej” i Porozumienia Prasowego „Solidarność Zwycięży” z Krakowa, Bochni, Tarnowa i Wrocławia. Wraz i innymi wciągał młodzież do podziemnych struktur Solidarności. Był członkiem koordynatorem terenowych struktur Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników w Raciechowicach, Gruszowie i przyległych okolicach. W 1985 r. zaprzysiężony do „Solidarności Walczącej” Oddziału Krakowskiego. Przez dom Pietruszków przewijały się osoby zagrożone aresztowaniem – m.in. Józef Teliga, Józef Mroczek, Stefan Morawiecki.

Odznaczony: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem „Solidarności Walczącej”, Medalem 100-Lecia Odzyskania Niepodległości.

Przesłuchiwał: Tomasz Gugała.

Realizacja: Tomasz Gugała.

Czas emisji: 90 minut 43 sekundy.

Zobacz zwiastun

(2 minuty 54 sekundy)