Nagranie 65a/2017

Nagranie współfinansowane przez Teatr im. Julisza Słowackiego w Krakowie ze środków Województwa Małopolskiego. Zrealizowano w Avenue Restaurant & Music Club, przy ul. Józefa 25 w Krakowie.

W nagraniu wziął udział prof. Jerzy Zdrada, ur. 26 XI 1936 w Częstochowie. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Wydz. Historii (1960), w 1965 doktorat, w 1973 habilitacja, od 1993 prof. nadzw. na Uniwerytecie Jagiellońskim.

Od 1976 współpracownik środowiska KOR, następnie KSS KOR, kolporter „Biuletynu Informacyjnego”, zaangażowany w zbieranie składek na działalność. Od IX 1980 w „S”; przewodniczący KZ przy Oddziale i Placówkach PAN w Krakowie; współzałożyciel, następnie członek Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej PAN, także Krakowskiej Komisji Porozumiewawczej Nauki „S”. W 1981 współzałożyciel niezależnego pisma „Głos PAN-u”. Po 13 XII 1981 członek TKZ „S” w PAN w Krakowie. Od 1982 współpracownik RKW „S” Małopolska (członek niejawny), organizator spotkań działaczy opozycji, m.in. dziennikarzy, także z przedstawicielami innych struktur; założyciel, współredaktor podziemnego pisma RKW „Biuletyn Małopolski”.

Od V 1982 w ścisłej tzw. merytorycznej współpracy z Władysławem Hardkiem w ramach działań RKW i TKK, w VI 1982 współorganizator zespołu programowego RKW i TKK, organizator spotkań TKK, w VII 1982 autor 1. programu TKK „Społeczeństwo podziemne”, zakładającego m.in. przyjęcie przez „S” formuły szerokiego ruchu społecznego i przygotowanie do życia w demokratycznej Polsce; w I 1983 współautor programu „Solidarność dziś”; w IV 1983 uczestnik tajnego spotkania TKK z Lechem Wałęsą, autor wspólnego listu kierownictwa „S” do Jana Pawła II w związku z jego pielgrzymką do Polski. We IX 1983 współorganizator Regionalnego Komitetu Solidarności Małopolska. Od IX 1983 wiceprzewodniczący, członek Prezydium odpowiedzialny za kontakty z TKK, następnie KKW. Współinicjator współpracy z francuskimi związkami zawodowymi CFDT i CFTC.

Od 1983 współpracownik krakowskich pism podziemnych, m.in.: „Kroniki Małopolskiej”, „Miesięcznika Małopolskiego”. W II 1984 zwolniony z pracy, pozbawiony stanowiska docenta; do IX 1984 bez zatrudnienia, następnie do 1989 kustosz Oddziału Rękopisów w Bibliotece Jagiellońskiej. Członek tajnej „S” na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kilkakrotnie zatrzymywany, także w miejscu pracy, przesłuchiwany, rewizje w mieszkaniu, kilkakrotnie odmówiono mu paszportu na wyjazdy naukowe. W 1984 wykładowca Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego im. kard. Stefana Wyszyńskiego w Krakowie-Mistrzejowicach. W 1985 pomysłodawca powołania (obok podziemnych struktur „S”) jawnego komitetu „S”, złożonego z przedstawicieli środowisk niezależnych; 25 X 1987 uczestnik i przewodniczący obrad podczas wspólnego posiedzeniu TKK i Tymczasowej Rady „S” z Lechem Wałęsą, na którym powołano jawną KKW, doradca KKW, zwolennik zachowania podziemnych struktur „S”. We IX 1988 członek Komitetu Założycielskiego, który 10 IX 1988 złożył do sądu wniosek o reaktywowanie „S” na UJ. Od IX 1988 członek Prezydium jawnego RKS Małopolska. X-XII 1988 w Paryżu, jako reprezentant „S” uczestnik kongresów regionalnych i krajowych CFDT i CFTC, prowadził działalność informacyjną przed przyjazdem L. Wałęsy (w trakcie wizyty w XII 1988 w jego ekipie). Od 18 XII 1988 członek KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie, uczestnik posiedzeń przygotowujących udział „S” w obradach Okrągłego Stołu, uczestnik obrad w podzespole ds. samorządu terytorialnego. 18 III 1989–1991 przewodniczący KZ „S” na UJ; członek grupy inicjującej Małopolski KO, 1989-1991 współorganizator, następnie członek KO „S” w Krakowie. Od 1989 w BJ, przywrócony na stanowisko docenta. 1989–1997 poseł RP z listy KO „S”, następnie UD, UW, wiceprzewodniczący Komisji Edukacji, członek Komisji Konstytucyjnej; 1991–1993 członek Prezydium Klubu Parlamentarnego UD. 1990-1992 delegat na WZD „S” Regionu Małopolska, delegat na KZD. W 1990 współzałożyciel ROAD, wiceprzewodniczący Rady ROAD. Od 1990 wiceprzewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. 1997–2001 podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

Odznaczony m.in.: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2007); Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1997), Medalem Bene Merenti Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (1999), medalami i wyróżnieniami: UJ (2001), Archiwów Polskich (2001), Politechniki Gdańskiej (2001), Uniwersytetu Opolskiego (2003), Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy (2009), nagrodą Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu (2004). Honorowy Obywatel Jarosławia (1999), Sanoka (2001).

Wykorzystany został fragment życiorysu opracowanego dla „Encyklopedii Solidarności” przez Sławomira Chmurę.

Realizacja: Tomasz Gugała.

Przesłuchiwał: Tomasz Gugała.

Czas emisji – 126 minut i 47 sekund.

Zobacz zwiastun

(7 minut 03 sekundy)